برگزیده چیزی، آنچه که به حکم شرع به فقیران مستحق می دهند:
دهد هرکسی مال خود را زکات به تاراجشان کس نیارد برات
نظامی
من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب مستحق بودم و اینها به زکاتم دادند
حافظ
یکی از واجبات مالی در دین اسلام، زکات است. بنا بر این، مسلمانان باید مقدار معینی از نُه قلم کالا را ـ در صورت رسیدن به حد نصاب ـ برای مصرف در زندگی فقرا و سایر امور عمومی اجتماعی بپردازند. زکات از مهمترین برنامه‌های اقتصادی اسلام است و در قرآن مجید همراه با اقامه نماز بر پرداخت آن تأکید شده است: «وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ مَا تُقَدِّمُوا لأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ؛ و نماز را به پا دارید و زکات را بدهید و هر گونه نیکى که براى خویش از پیش فرستید آن را نزد خدا باز خواهید یافت. آرى خدا به آنچه مى کنید، بیناست.» (بقره، آیه110)
زکات مخصوص اسلام نیست بلکه در ادیان پیشین نیز بوده‌است. زکات و نماز از مشترکات همه ادیان آسمانی است. حضرت عیسی(ع) در گهواره آن را از وظایف خود شمرده است: «فَأَشَارَتْ إِلَیْهِ قَالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کَانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیًّا* قَالَ إِنِّی عْبدُ اللَّهِ آتَانِیَ الْکِتَابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا* وَ جَعَلَنِی مُبَارَکًا أَیْنَ مَا کُنْتُ وَ أَوْصَانِی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکَاةِ مَا دُمْتُ حَیًّا* وَ بَرًّا بِوَالِدَتِی وَ لَمْیَجْعَلْنِی جَبَّارًا شَقِیًّا* وَ السَّلامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا؛[حضرت مریم(ع)] به سوى[حضرت عیسى(ع)] اشاره کرد. گفتند: چگونه با کسى که در گهواره کودک است سخن بگوییم؟[حضرت عیسی(ع)] گفت: منم بنده خدا، به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است و هر جا که باشم مرا با برکت ساخته و تا زنده ام به نماز و زکات سفارش کرده است و مرا نسبت به مادرم نیکوکار کرده و زورگو و نافرمانم نگردانیده است و درود بر من، روزى که زاده شدم و روزى که مى میرم و روزى که زنده برانگیخته مى شوم.»(مریم، آیات33ـ29)
قرآن مجید، پرداخت زکات را از وظایف عموم پیامبران(ع) دانسته است: «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَ أَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَ إِقَامَ الصَّلاةِ وَ إِیتَاءَ الزَّکَاةِ وَ کَانُوا لَنَا عَابِدِینَ؛ و آنان را پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما هدایت می کردند و به ایشان انجام دادن کارهاى نیک و برپاداشتن نماز و دادن زکات را وحى کردیم و آنان پرستنده ما بودند.» (انبیاء، آیه73)